'Ik ben geboren met een missie'

Interview Joan Halifax

Tekst: Geertje Couwenberg

Van sociale media tot sociale actie: roshi Joan Halifax doet het allemaal. Een gesprek met deze bijzondere leraar over de toekomst van het boeddhisme, over wanhoop en engagement. ‘Ik denk dat activisme de ultieme vorm van boeddhisme is.’

Ik ontmoet Joan Halifax – journalistiek gezien – vanuit de slechtst mogelijke uitgangspunten: verlamd door bewondering en met een zeker mate van angst. Joan staat namelijk, zoals een echte zenleraar betaamt, bekend om haar soms, eh ..., scherpe randjes. In een eerder interview liet ze weten dat wanneer iemand haar idealiseert, ze niet bang is die – uiteindelijk weinig behulpzame – energie terug te geven: ‘Eén manier daarvoor is de fundamentele goedheid van die ander in jezelf te erkennen. Een andere is ze te laten zien wat een uilskuiken je bent.’ Enigszins bang om door haar vlijmscherpe zwaard van wijsheid doorkliefd te worden, begeef ik mij om acht uur ’s ochtend naar roshi Joan Halifax’ hotelkamer. Ik ben op mijn beurt bewapend met een offerande van versgeperst
wortel-sinaasappelsap, een soja-latte en een avocadobagel. De intimiteit van in een net beslapen hotelkamer zit ten met iemand die ik bewonder en die bovendien dankbaar aan mijn sapje zit te lurken (‘Dit is goed spul, waar heb je dat gehaald?’) wordt me bijna te veel.

Dat geldt trouwens ook voor de fysieke aanwezigheid van deze vrouw. Joan Halifax bezit het soort schoonheid dat alleen maar stralender wordt, zelfs nu ze de zeventig is gepasseerd. Ze doorklieft me dan ook niet zoals ik vreesde, ze verblindt me eerder. Haar blik vasthouden is als tegen de zon in kijken. We voeren een gesprek over de toekomst van boeddhisme, activisme en het obstakel van wanhoop. ‘We zijn ontzettend bevoorrecht, en dat maakt ons zwak.’

Boeddhisme 2.0
Onze ontmoeting vindt plaats in het Californische Silicon Valley tijdens de Wisdom 2.0 Conference , waar de technologische industrie in gesprek gaat met wijsheidsleraren als Jack Kornfield, Eckhart Tolle en Jon Kabat-Zinn. Het doel van deze conferentie is het verkennen van een wijs, of wijzer, gebruik van moderne technologieën. Joan Halifax, bekend om haar actieve aanwezigheid op de sociale media, is er als een vis in het water. Ze verwelkomt die moderne technologieën als mogelijkheden om de dharma met open armen te verspreiden. ‘Boeddhisme is bij uitstek geschikt om zich aan te passen en zich te verbinden met iedere cultuur, iedere situatie. Ik vind het wat dat betreft een wonderbaarlijk proces om een boeddhistische beoefenaar te zijn.’ En dat blijkt, want roshi Joan twittert en facebookt er zelf flink op los. Als duizendpoot en drukbezette dharmaleraar komt die technologie haar goed van pas. ‘Ik heb, als abt van mijn centrum, veel ijzers in het vuur en veel verantwoordelijkheden. Moderne technologie helpt mij m’n taken gemakkelijker en sneller te doen.’ Het enige moment waarop ze haar laptop sluit  en haar smartphone uitzet, is wanneer ze beoefent – wat ze veel doet – en wanneer ze naar haar toevluchtsoord gaat, een blokhut in de bergen. En dan alleen omdat de satellietontvangst daar slecht is. ‘Ik ben erg geïnteresseerd in de traditionele stijlen van beoefening. Maar ik denk ook dat sociale media boeddhisme een manier bieden om zich over de hele wereld te verspreiden. Dus ik wil er meer over leren, ik wil eraan meedoen, ik ben onderdeel van die beweging. Ik heb er lol in’, zegt ze lachend.

Lees verder